Ogólna charakterystyka
Katowice należą obok Łodzi i Gdyni do grupy wielkich miast Polski, których centra nie wywodzą się ze średniowiecznego miasta lokacyjnego. Style takie jak gotyk, renesans czy barok nie są zatem w ogóle reprezentowane. Układ urbanistyczny miasta powstał na skutek rozbudowy i połączenia poszczególnych wsi i osiedli rolniczych w czasie gwałtownego rozwoju w XIX i XX wieku.
Centrum miasta zostało ukształtowane w II połowie XIX wieku, inicjatorem osiowego planu zagospodarowania przestrzennego był Friedrich Wilhelm Grundman. Zabytkowe budynki zazwyczaj są powstałymi w tym czasie obiektami przemysłowymi lub historyzującymi obiektami reprezentacyjnymi.Miasto posiada również "najnowocześniejszą starówkę" w Polsce; modernistyczny kwartał południowej części śródmieścia Katowic to jeden z najciekawszych w Europie przykładów międzywojennego funkcjonalizmu.